پژوهشگر و مدرس گردشگری:
تقاضا برای طبیعت گردی در پساكرونا افزایش می یابد
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه رعایت دستورالعمل های بهداشتی، رونق صنعت توریسم را تضمین می نماید، اظهار داشت: تقاضا برای طبیعت گردی در پساکرونا افزایش می یابد.
به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، فعالان و سرمایه گذاران صنعت گردشگری کشور بیشتر از صنایع دیگر چشم به فردای عبور از کرونا دوخته اند، صنعتی که بیشتر از ۱۴ هزار میلیارد تومان در هشت ماه (از اسفند ۹۸ تا مهر ۹۹) خسارت دیده و بخش بزرگی از مشاغل آن یا در آستانه ورشکستگی و در بحرانی ترین شرایط درآمدی خود قرار دارند و یا با برنامه های جایگزین، محدود و کنترل شده برای حفظ حیات خود دسته و پنجه نرم می کنند.
دولت از آغاز سال ۹۹ تا کنون تلاش کرده با بسته های مالی حمایتی و بعضی از سیاست های معافیتی و امهال های بدهی های بانکی، بخشی از خسارت ها را جبران و یا به سرپا باقی ماندن این صنعت تا زمان عبور از بحران کرونا، کمک کند؛ با اینکه نمی توان زمان دقیق و مشخصی از آخر بحران همه گیری کووید۱۹ و آغاز فصل گردشگری امن و ایمن پیش بینی نمود، اما پژوهشگران این حوزه معتقدند صنعت توریسم در پساکرونا مانند همه شئونات زندگی بشر، متحول می شود و دستورالعمل های بهداشتی، تأثیر عمیق و مستقیم بر تقاضای سفر، استاندارد و کیفیت خدمات، سلیقه گردشگران برای انتخاب مقاصد جدید خواهد داشت.
غلام حیدر ابراهیم بای سلامی در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباره صنعت گردشگری ایران در پساکرونا اظهار داشت: این صنعت نه فقط در ایران بلکه در تمام جهان بیشترین صدمه را از کرونا دیده است. صنعت توریسم بر اساس سفر و فرآیند میهمانی و میزبانی قوام یافته و با همه گیری کرونا با بیشترین صدمه و خسارت روبرو شده است؛ حالا که یک سال از شروع همه گیری کووید ۱۹ در جهان می گذرد، صنعت توریسم با رکودی ۹۰ درصدی روبه رو است.
این پژوهشگر حوزه گردشگری عنوان کرد: برخی تحقیقات بین المللی نشان داده است در حالت خوشبینانه بازار گردشگری امکان دارد در انتها سال۲۰۲۱ به حدود ۸۵ درصد ارزش خود نسبت به سال ۲۰۱۹ برسد و در انتها سال۲۰۲۳ کامل احیا شود، اما درحالت بدبینانه در سال ۲۰۲۱ به زیر ۶۰ درصد ارزش سال ۲۰۱۹ خواهد رسید. شروع رونق و محور آغاز فعالیتهای در پساکرونا برای همه کشورها از گردشگری داخلی خواهد بود و اکوتوریسم و طبیعت گردی که در مقابل شعار «در خانه بمانیم» دوران کرونا است، بخصوص در داخل اهمیت بیشتری خواهد یافت و ضروریست در ایران هم راهبردها و برنامه ها نخست برای رونق گردشگری داخلی در اولویت قرار گیرد.
رکود کرونایی صدمه جدی به صنعت توریسم وارد کرد
ابراهیم بای سلامی اظهار داشت: با اینکه هم اکنون مسافرت کاهش یافته و در تحلیل حرفه ای سفرهای ضروری انجام می شود، صنعت توریسم به صورت عمده متوقف است. در دوره بحران کرونا تفکیک میان مفهوم «سفر» و «گردشگری» بیشتر مشهود است و از هم تمیز داده می شود و این فرضیه مبنایی که در برنامه ریزی این صنعت هم اهمیت دارد و باید مورد توجه قرار گیرد که هر مسافری توریست نیست، ولی هر گردشگری مسافر است، به معنای حرفه ای جاذبه ها و انگیزه های بازدید از مقاصد گردشگری مولفه اصلی و در ابعاد طبیعی، فرهنگی-تاریخی، صنعتی و خدماتی باعث حرکت و سفر گردشگران است.
این استاد دانشگاه با تکیه بر اینکه همه گیری کرونا صدمه جدی و معنادار برای صنعت گردشگری می باشد، اضافه کرد: ورود این متغیر به محیط کسب و کار به علت تهدیدات جانی و بهداشتی بازدید از جاذبه ها را در محاق فرو برد و کامل رکود همه مولفه های ۶ گانه این صنعت را در سال ۲۰۲۰ پوشش داد. متاسفانه به نظر می آید در سال ۲۰۲۱ هم این رکود ادامه داشته باشد و تا زمانی که واکسن و درمان قطعی و پیشگیری موثر این بیماری ایجاد شود، نمی توانیم با اطمینان به میزبانی از گردشگران بپردازیم.
وقتی کشورها در سال ۲۰۰۰ چشم انداز سال ۲۰۲۰ را ترسیم و برحسب راهبردهای خود برای صنایع مختلف برنامه ریزی می کردند؛ صنعت توریسم یکی از مهم ترین و برجسته ترین صنایعی بود که شکوفایی و رشد آن خیلی خوش بینانه در نظر گرفته می شد؛ گردشگری در سال ۲۰۱۷ از صنعت خودروسازی پیشی گرفت و همین اتفاق هم تا سال ۲۰۱۹ رخ داد و جهان با ثبت یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون سفر گردشگران بین المللی و درآمد بیشتر از ۱۴۰۰ میلیارد دلار (۱.۴تریلیون دلار) برای این صنعت در یک سال، گردشگری بدنبال ربودن گوی سبقت از صنعت نفت و پتروشیمی بود.
ابراهیم بای سلامی اظهار داشت: در سال ۲۰۱۵ میلادی همه برنامه ریزی ها بگونه ای شد که گردشگری در سال ۲۰۳۰ صنعت اول جهان شود، اما با شیوع یک متغیر ناشناخته بهداشتی در محیط کسب و کار این صنعت گرفتار ویروسی همه گیر به نام کرونا شد و همه راهبردها و برنامه ریزی ها به هم ریخت و سیستم عرضه و تقاضا با رکود مواجه گردید.
رونق مجدد گردشگری در گرو اعتماد مردم از مصونیت در مقابل کرونا
عضو هیات علمی دانشگاه تهران، ایمنی و بهداشت را پایه اصلی مقابله با کرونا دانست و اظهار داشت: انتشار کرونا و توجه به مفاهیم و پارادایم بهداشتی و سلامت را فراروی این صنعت و همه جهان قرار داده است، اینکه همه گیری چه زمانی تمام می شود و به دوره پسا کرونا می رسیم بستگی به عوامل بهداشت و درمان دارد و موفقیتی که فعالیتهای پزشکی در شناخت و کنترل و پیشگیری و حذف کرونا از زندگی مردم بدست خواهد آمد.
وی با اشاره به اینکه رونق مجدد گردشگری به تضمین ایمنی مردم و اعتماد آنها از مصونیت کرونا بستگی دارد، اضافه کرد: اینکه گردشگری چه زمانی رونق می گیرد، به دستاوردهایی در صنعت بهداشت و درمان و پزشکی وابسته است، تا وقتی واکسن مناسبی نداشته باشیم و اعتبار واکسن ها در دنیا به ثبت نرسیده باشد و همه مردم دنیا از آن بهره مند و ایمنی کامل ایجاد نشود، همچنان صنعت توریسم را در معرض خطر است.
گردشگری در پساکرونا با سونامی تقاضا مواجه می شود
ابراهیم بای سلامی اظهار داشت: فراتر از صنعت توریسم، در پساکرونا سبک زندگی مردم متحول می شود، این تغییرات از الان در مفهوم محیط کار، روابط، رفت و آمدها، تجارت و کسب و کار و محل کار بر مبنای مفاهیمی مانند فاصله اجتماعی و تماس اجتماعی کاملا مشهود است و همه چیز با زمان پیش از کرونا متفاوت شده است. به رغم اینکه جهان با همه گیری پیچیده و بی سابقه رو به رو است که علاوه بر سلامت، زندگی، اقتصاد و تجارت را هم هدف گرفته است
وی اضافه کرد: اگر بتوانیم از این همه گیری عبور نماییم، با تجربه سختی و گران بهایی که برای بشریت بجا می ماند، در پساکرونا در یک زندگی با سبک متفاوت و جدید باز سفر جایگاه و اهمیت خویش را پیدا می کند، و یقینا گردشگری نه فقط در عرصه اقامت، بلکه در تنوع عرضه، یکی از پر رونق ترین صنایع پساکرونا، خواهد بود. دوره کرونا فرصت مناسبی برای بازبینی در بهبود مولفه های صنعت توریسم است.
حوزه پزشکی و درمان در گام اول و دولت ها و حکومت ها در گام دوم با سیاست گذاری هایی اعتمادزا و ایمن ساز با نگاهی حرفه ای و تخصصی، فضا را برای پاسخ مناسب به تقاضای گردشگری و سفر آماده کنند. مدرس حوزه گردشگری اظهار داشت: ایران در زمینه اقامت و هتل ظرفیت های فراوانی ندارد و به بازبینی در این مولفه ها و زمینه ها که با توسعه صنعت توریسم رابطه مستقیم دارد، نیازمند است و الان که دوران کرونا را طی می نماییم فرصت مناسبی است تا هم دولت ها و هم سرمایه گذاران بخش خصوصی با تجدید نظر، صنعت توریسم و بخصوص بخش اقامت را بازنگری کنند و به بهبود وضعیت زندگی و کسب و کار فعالان صنعت توریسم در پساکرونا، توجه ویژه داشته باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران بیان نمود: مردم به علت ترس از مبتلا شدن به کرونا و قوانین محدودکننده سفر، مدت هاست در خانه حبس شده اند به سفر نرفته اند و با شعار «در خانه بمانید» تراکم تقاضا بوجود آمده که در پسا کرونا رها می شود، با عنایت به این تراکم تقاضا در دوران کرونا، صنعت توریسم با استقبال بی نظیر و سونامی تقاضا روبه رو می شود؛ البته به این افزایش تقاضا به شرایط ایمنی و بهداشت عمومی بستگی دارد که امیدواریم حوزه پزشکی و درمان در گام اول و دولت ها و حکومت ها در گام دوم با سیاست گذاری هایی اعتمادزا و ایمن ساز با نگاهی حرفه ای و تخصصی، فضا را برای پاسخ مناسب به تقاضای گردشگری و سفر آماده کنند.
ایمنی و بهداشت، رونق گردشگری را تضمین می کند
ابراهیم بای سلامی ضمن اشاره به اینکه کرونا نگرانی دغدغه و ناامنی بهداشتی و سلامت برای گردشگران بوجود آورده است، تصریح کرد: نخستین رویکرد باید تأمین و تضمین بهداشت و ایمنی باشد تا اعتماد و رونق صنعت ایجاد شود؛ گام اول وسایل ایمنی و بهداشت در حمل و نقل عمومی، سفر با اتوبوس ها، هواپیماها، قطارها و کشتی ها است، گام دوم توجه ویژه به اماکن اقامتی هتل ها و بومگردی ها است؛
وی گردشگری ایران را نامتوازن و نابسامان دانست و اظهار داشت: در این حوزه کار فرهنگی و زیرساختی درستی انجام نشده است، زیرساخت گردشگری ایران گرفتار یک صدمه جدی است که به قبل از کرونا بر می گردد؛ صنعت توریسم در ایران سنتی، محدود و پراکنده است و در بازار بین المللی گردشگری هنوز جایگاه قابل توجهی ندارد. از طرفی گردشگری داخلی ایران راهبرد مشخصی از نظر توسعه و سامان بخشی ندارد، معمولا به جای اینکه توریست ایرانی در روزهای تعطیل و دوران اوج، از سفر لذت ببرد گرفتار خستگی و دل زدگی و فعالان گردشگری گرفتار سرخوردگی و نا امیدی می شوند.
به دلیل نبود راهبرد، برنامه ریزی و تبلیغات هدفمند بعضی از اماکن تاریخی و جاذبه های طبیعی ایران همواره گرفتار تراکم بازدیدکننده است و بخش دیگری از جاذبه ها همواره بدون توریست و بازدیدکننده است، آمارها نشان داده است سفرهای مردم در مناطق و مقاصد خاص، تکراری و نابسامان است. در روزهای تعطیلات نوروزی که اوج سفرها و گردشگری در ایران است به جای اینکه افراد به استراحت پرداخته و خانواده به تفریح بپردازند در بعضی از نقاط و مقاصد گردشگری با فاجعه ترافیک حمل و نقل، کمبود اقامت، کیفیت پایین پذیرایی و کاهش خدمات رفاهی رو به رو می شوند، حالا زمان تجدیدنظر و بازنگری سیاست های کلان و برنامه ریزی های اجرایی صنعت توریسم است.
تقاضا برای طبیعت گردی در پساکرونا افزایش می یابد
ابراهیم بای سلامی، جاذبه های گردشگری را مهم ترین عامل کشش و محور توسعه گردشگری دانست و خاطرنشان کرد: تشخیص انواع گردشگری وابسته به تعریف از جاذبه ها در این صنعت است؛ سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) جاذبه ها را به انسان ساخت و غیر انسان ساخت تقسیم بندی می کند این تعریف خیلی کلی و ابتدایی است؛ اما تعریف ما از جاذبه های گردشگری متنوع و متفاوت شامل جاذبه های طبیعی، فرهنگی- تاریخی، تجاری، خدماتی و صنعتی است.
پژوهشگر حوزه گردشگری بیان نمود: انسان وقتی از طبیعت دور می ماند، در زمانی که شرایط مهیا می شود تلاش می کند دورافتادگی را جبران کند، با عنایت به تراکم تقاضا، درخواست برای طبیعت گردی در پساکرونا رشد بیشتری خواهد داشت؛ البته گردشگری فرهنگی تاریخی هم اوج خواهد گرفت، و طبق روند پیش از کرونا گردشگری خدماتی (پزشکی و سلامت) به جایگاه قبلی و خاص خود بر می گردد، ولی با عنایت به این تراکم و محدودیتی که در دوران کرونا ایجاد شده، طبیعت گردی و اکوتوریسم نسبت به سایر گردشگری های موضوعی دیگر رشد بیشتری خواهد داشت.
ترس گردشگران از کرونا نریزد به المپیک و جام جهانی نمی روند
ابراهیم بای سلامی با این توضیح که گردشگری رویدادمحور معمولا برای مناطقی که جاذبه های کمتر و یا تقاضاهای کمتری دارد برنامه ریزی می شود، اظهار داشت: یک نمایشگاه های صنعتی، کنفرانس هایی برای خودرو، جواهرات، صنایع دستی، کشاورزی و... یا جشنواره های موسیقی و فیلم طراحی می شود و گاهی تورنمنت های ورزشی و دوره های تخصصی و حرفه ای مانند المپیک و جام جهانی، که به نظر می آید تا ترس مردم و گردشگران از کرونا فرو نریزد، گردشگران و علاقه مندان راهی این مقاصد نمی شوند و جرات نمی کنند در میتینگ ها و در برنامه های جمعی حضور یابند.
اگر بناست نقش نفت در اقتصاد کمتر شود و این منبع رانتی و تک محصولی از درآمد را کنترل نماییم، اگر بخواهیم فرصت های اشتغال و فقرزدایی و عدالت گستری را فراروی مردم قرار دهیم، گردشگری یکی از بهترین صنایع و تدابیر جامعه محور است. عضو هیات علمی دانشگاه تهران اظهار داشت: حالا در دنیای فراپستمدرن و با ظهور صنایع الکترونیکی عموما در حال گذر از گردشگری مدرن به پست مدرن هستیم، در جهان پیرامون ما تغییرات زیادی بوجود آمده است؛ اما هنوز آنچه در جهان اهمیت دارد طبیعت، نوستالژی ها، میراث فرهنگی و تاریخی ملت هاست که همچنان در فضای پست مدرن مطرح می شود.
ابراهیم بای سلامی عنوان کرد: در جهت ترویج مفهوم توسعه پایدار مفهوم گردشگری مسئولانه، توریست فرهیخته و همینطور مشارکت جامعه محلی، توانمندسازی و گردشگری خلاق، جزء مفاهیمی هستند که پیش از کرونا گسترش یافت و پس از کرونا هم با رویکرد و قدرت جدی تری رونق پیدا خواهند کرد. اگر با کشف واکسن و یا شیوه درمان کرونا، اعتماد و اعتبار صنعت توریسم احیا شود و تردیدهای سلامت، بهداشت و جان انسان ها در مسافرت از بین برود، خسارت های گردشگری به سرعت جبران می شود.
گردشگری صنعتی جامعه محور است
وی ضمن اشاره به اینکه گردشگری صنعتی جامعه محور است که برای اقتصاد بومی و مردمی ارزآوری مستقیم دارد، خاطرنشان کرد: صنعت توریسم بهترین روش برای توسعه صادرات است و برعکس صنعت نفت که پول را به دست دولت می رساند و مردم باید مدام تقاضا کنند تا از دولت اعتباری دریافت نمایند، صنعت توریسم پول را مستقیم به دست مردم، بازار و صاحبان کسب و کارهای در ان بخش مثل هتل و پذیرایی و تولیدکنندگان صنایع دستی می رساند.
ابراهیم بای سلامی ابراز امیدواری کرد جامعه مدنی و بخش خصوصی از وابستگی به دولت قطع امید و فعالیتهای خویش را بر اساس داشته ها و دانسته های علمی و تخصصی سامان دهی کنند و صنعت توریسم را بگونه ای رشد دهند که دولت ها هم باور کنند که گردشگری از مهم ترین صنایعی است که مزیت های رشد و توسعه پایدار و متوازن کشور را دارد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب