گذری در بازار ماهی جزیره كیش هم فال و هم تماشا
به گزارش تور و گردشگری بازار ماهی جزیره کیش، امروز نه فقط جایی برای خرید ماهی که فرصتی برای گشت و سیر در دنیای ماهی ها به حساب می آید.
به گزارش روز شنبه ایرنا، برای خیلی از گردشگران، سفر به کیش فقط محدود به بازارها و تفریحات دریایی نیست. چه این که غذاهای ویژه این منطقه هم خودش می تواند بعنوان یک جاذبه گردشگری قلمداد شود. در این میان، تهیه و طبخ ماهی های تازه از بازار ماهی جزیره توام با جذابیت های خاص خود است.
تغییر و توسعه بازار
بازار ماهی کیش از سال ۷۶ به سبک سنتی و سرباز فعالیت خویش را شروع کرد ولی امکانات بازار آن هم در ایام شلوغ پاسخگوی مشتریان نبود. همین مسئله سازمان منطقه آزاد کیش جزیره را بر آن داشت تا دیماه ۹۲ بازار جدید ماهی فروشی سر پوشیده که دارای سیستم خنک کننده هم بود، افتتاح کند. این بازار در سوله ای کنار بندر صیادی کیش، در محله بومی نشین سفین واقع شده بود که در ابتدا ۱۳ غرفه عرضه ماهی و دو غرفه پاکسازی ماهی داشت. تا این که بعد از گذشت پنج سال از بهره برداری با مشکلات عمده زیرساختی، همچون تهویه، فاضلاب و کمبود فضا بخصوص در ایام پر مسافر سال روبه رو شد.
همین مشکلات و شرایط نامناسب برای فروشنده ها و خریداران، منجر به ایجاد تغییراتی در بازار ماهی فروش ها شد. در برنامه بازسازی و توسعه بازار، ساختمانی جدید به فضای موجود افزوده شد و بخش عرضه آبزیان از پاکسازی ماهی، سردخانه و شستشو جدا و دارای واحد اختصاصی شد.
در طرح بازسازی بازار ماهی فروشان کیش، بخش های مجزای اتاق مدیریت و ناظر بهداشتی، واحد بزرگ تولید پودر یخ، سردخانه بالا و زیر صفر، واحد توزین و حوضچه های شستشوی آب شیرین، واحد مجهز و مجزای پاکسازی ماهی بزرگ و کوچک و اتاق پسماند به مجموعه اضافه گردید.
ایجاد المان های فرهنگی در بازار ماهی فروشان
برای رفتن به بازار ماهی، باید به محله سفین قدیم کیش و به سمت تجارت خانه جنوب که در نزدیکی پارک میرمهنا و بازار عرب ها قرار دارد، بروید. بازاری که درحین ورود به آن با مجسمه ای مفهمومی روبرو می شوید. مجسمه مرد ماهیگیر که صحنه چشم نوازی را رقم می زند. در بخش داخلی بازار نیز، در کنار طراحی و ساخت تجهیزات و فضاهای مورد نیاز، یک پیوست فرهنگی و هنری به مجموعه اضافه شده است تا ذهنیت عمومی از بازار ماهی با بوی نامطبوع و آلوده، به مکانی فرهنگی و نمایشگاهی با مجموعه ای از آثار هنری تبدیل گردد و اطلاعاتی را در مورد صید ماهی، زندگی صیادان و بومیان و تاریخ کیش به گردشگران عرضه کند.
در این بخش، فضای داخلی بر مبنای ایده ای از شعر زیبای شاعر ایرانی سعدی شیرازی تحت عنوان " از در بخشندگی و بنده نوازی *** مرغ هوا را نصیب و ماهی دریا " طراحی شد و با نصب این بیت از شعر در فضای داخلی، مجسمه مرغان دریایی آویز از سقف بلند مجموعه، بر فراز کانترهای عرضه ماهی به پرواز درآمد.
همچنین طرح لنگر و دریا و سکان چوبی در کنار کتیبه بزرگ صید مروارید در کیش بعنوان دیگر بخش های هنری فضای داخلی ایفای نقش می کند. نمایشگاه عکس از هنرمندان برتر کشور با مبحث صید و زندگی صیادی در محل سالن عرضه ماهی تعبیه شده و تبدیل به فضای تعامل هنری و فرهنگی با مخاطب شده است.
بخش ویژه برای مسافران
چیدمان درون سالن به روشی طراحی شده است که هم فروشنده و هم خریدار به سادگی می توانند با یکدیگر در تعامل باشند؛ بدون اینکه مزاحمتی در رفت و آمد ایجاد شود. این چیدمان برعکس طراحی قبلی که به صورت دورچین بود حالا به شکل جزیره مرکزی طراحی شده و ۱۶ غرفه مجهز تمام استیل با سیستم جمع آوری فاضلاب برای عرضه خدمات به کاربران طراحی و ساخته شد.
هم چنین، سالن مخصوص پاکسازی ماهی با سه میز مخصوص پاکسازی، به همراه سیستم امحای زباله و دارای تهویه کامل با محیطی بهداشتی و شفاف برای نظارت بر پاکسازی توسط مشتریان فراهم گشته است. نکته حایز اهمیت در بازار ماهی، وجود بخش بسته بندی است. این بخش برای مسافرانی که قصد دارند ماهی تازه جنوب را همراه خود به سرزمین اصلی ببرند کارایی دارد.
در سالن مجاور، خریداران، ماهی های خویش را با نوبت دهی سیستماتیک برای پاکسازی تحویل می دهند و برای دریافت آن باید به خارج از سالن رجوع کنند. این شرایط از تراکم جمعیت در سالن می کاهد و تمهید مناسبی برای شرایط کنونی با وجود ویروس کرونا است. خریدارن زیادی در صف انتظار دریافت ماهی نشسته اند.
از جمله زن جوانی که به همراه پدر خود در انتظار دریافت خریدهایش هست. او می گوید: از آن جایی که حدود نیمی از سال را در جزیره ساکنیم، هر هفته مشتری بازار ماهی فروش ها هستیم. هم ماهی را تازه و پاک شده در اختیارمان قرار می دهد و هم اینکه قیمت ها نسبت به تهران بهتر است. بنابراین وقتی عازم تهران هستیم از اینجا برای مصرف مان ماهی خریداری می نماییم.
فروشندگان آشنا به طبخ ماهی
یکی از قسمت هایی که مردم با آن ارتباط خوبی برقرار می کنند؛ تابلوی تصویری معرفی ماهیان خلیج فارس و نحوه تولید ادویه ماهی برای طبخ آن است. این بخش برای کسانی که اطلاعات زیادی در مورد ماهی و نحوه پخت آن ندارند می تواند جالب باشد. البته نباید از اظلاعات خوب و مفید فروشندگان بازار هم غافل شد. فروشندگانی که درباره تمام ماهی ها با حوصله توضیح می دهند؛ از خواص ماهی و نحوه ی طبخ و حتی شیوه صید آنها. یکی از این فروشندگان امیر ۱۴ ساله است؛ با وجود سن کمی که دارد اطلاعات خوب و جالبی درباره تک تک ماهی ها عرضه می کند.
امیر پس از تعطیلی مدارس در روزهای کرونا به بازار ماهی آمده و تلاش دارد با اطلاعات خوبی که در اختیار مشتری قرار می دهد، در جذب آنها خوب عمل کند. امیر تک تک ماهی را معرفی می کند و از روش طبخ آنها اطلاعات کامل دارد: « طوطی ماهی های رنگی که بیشتر شبیه ماهی تزینی است تا خوراکی. طوطی ماهی باید سوخاری باشد. طبخ خاصی دارد که حتما باید با آرد سوخاری درست شود و از آن جایی که گوشتش کش می آید، مشتری خاص خویش را دارد. البته به نظرم طوطی عربی اصل خیلی لذیذ است.»
در این بازار نظم و نظافت قابل تحسینی به چشم می خورد، به صورتی که خیلی از بازدیدکنندگان به هنگام بازدید از بازار ماهی فروشان با لذت و اطمینان خاطر مبادرت به خرید ماهی و انواع آبزیان آنجا می کنند. ماهی های عرضه شده در این بازار تازه و بر مبنای صید روزانه توسط صیادان این جزیره تأمین می شود و به فروش می رسد.
اجاره بهای سنگین کار را سخت کرده است
«ماهی هایی که در جزیره به فروش می رسد اغلب بومی هستند ولی در میان آنها ماهی های غیربومی هم و حتی پرورشی هم به چشم می خورد.» محمد یکی از قدیمی های بازار ماهی فروش ها در اینباره می گوید: «بیشتر ماهی ها صید جزیره هستند ولی در صورت خراب بودن دریا برخی روزها ماهی از بندرعباس به جزیره می آید.»
محمد با وجود سن کمی که دارد در بازار قبلی هم فروشندگی کرده است. او ضمن اشاره به مزیت ها و معایب بازار جدید و قدیم می گوید: از نظر کیفیت بازار جدید خیلی بهتر است و سیستم بهداشتی و تهویه اش هم برای فروشندگان مناسب می باشد و هم مشتریان؛ ولی اجاره ها نسبت به بازار قدیم ده برابر شده است. این در شرایطی است که سود ماهی با قبل هیچ تغییری نکرده است.
او درباره اجاره غرفه ها تاکید می کند: «غرفه ما که آخرین غرفه بشمار می رود ماهی ۱۴ میلیون تومان و نخستین غرفه ۱۸ میلیون است. در صورتیکه اجاره همین غرفه حتی با فضایی بزرگتر در بندر عباس ماهی دو میلیون و چهارصد هزار تومان است. چندین بار هم برای اجاره های سنگین پیگیری شده ولی پاسخی دریافت نکردیم. هم اکنون هم مقرر است این مکان به مزایده گذاشته شود که امکان دارد روی افزایش اجاره ها اثرگذار باشد.»
فعالیت قابل تحسین زنان
فروشندگی در بازار ماهی کار ساده ای نیست. چون که فروشنده علاوه بر اجاره بهای بالا باید شخصا ماهی را از صیادها خریداری کند. ولی خوشبختانه حضور زنان دراین عرصه هم تا اندازه ای پررنگ است. طاهره مشایخی یکی از همین فروشندگان فعال بازار ماهی است. او اهل میناب است و به قول خودش دو سال است غرفه ای را که شامل یک سینی می شود اجاره کرده است. مشایخی در مورد شرایط حاکم بر بازار می گوید: متاسفانه اجاره بهای غرفه های بازار بالا است، این در شرایطی است که خرید ماهی به علت صادرات آبزیان کمی سخت شده است. این روزها صیادها ترجیح می دهند صید خویش را با قیمت بالاتر برای صادرات در اختیار دلال ها بگذراند و این مساله برای ما بعنوان فروشنده مشکل ساز شده است.
او که پنج سال است به جزیره کیش آمده از به مزایده گذاشتن بازار ابراز نگرانی می کند و می افزاید: «متاسفانه خبرهایی در خصوص اینکه مقرر است اینجا به مزایده گذاشته شود به گوش می رسد که امکان دارد این مساله روی اجاره ها تأثیر بدی داشته باشد.»
مهمان لاکچری بازار ماهی فروشان
اگر این روزها گذرتان به بازار ماهی فروش ها بیفتد، بطور قطع با چهره نه چندان خوشایند لابسترها روبه رو می شوید. لابستری که امروزه پای ثابت خیلی از رستوران ها شده است و از قیمت بالایی برخوردار می باشد. در بازار دو نوع لابستر موجود است که یکی به لابستر کیشوندی مشهور است و از خود جزیره صید می شود و دیگری از آب های بندرعباس. علاوه بر چهره متفاوت، از نظر قیمت هم این دو تفاوت فاحشی با یکدیگر دارند. لابستر کیشوندی که از چهره نه چندان جالبی برخوردار است، کیلویی ۱۸۰ هزار تومان و نوع بندرعباسی آن کیلویی ۵۰۰ هزار تومان در بازار به فروش می رسد.
ماهی که محصول کنسروی آن در بازار به وفور یافت می شود دو نوع دم زرد و دم سیاه دارد. دم زرد آن هر کیلو ۳۵ و نوع دیگرش۵۵ هزار تومان است.
هامور یکی از ماهیان پرطرفدار است که چند نوع دارد ولی از نظر مزه تفاوتی با هم ندارند. این ماهی پرطرفدار در بازار ماهی به قیمت ۵۵ هزار تومان به فروش می رسد.
یکی از ماهی های متفاوت به لحاظ مزه که سرشار از پروتئین هم هست، ماهی حلوا است که در دو نوع سفید و سیاه با قیمت۳۵۰ و ۲۹۰ هزار تومان به فروش می رسد.
تک خال نوعی ماهی است که به وفور در جزیره یافت می شود و در بازار به قیمت ۳۵ هزار تومان موجود است.
سیباس نوعی ماهی پرورشی و پر فروش است که قیمت آن ۸۰ هزار تومان است. و ماهی شیر و شوریده که در همه نقاط ایران طرفدار زیادی دارند در بازار ماهی به قیمت ۱۳۵و ۱۴۵هزار تومان به فروش می رسد. در این بازار علاوه بر ماهی میگو هم موجود است. قیمت میگو معمولی ۱۲۰ هزار تومان و شاه میگو که وزن هر کدام گاها به ۲۵۰ گرم هم می رسد، به قیمت ۳۲۰ هزار تومان به فروش می رسد.
توضیح: قیمت های فوق با عنایت به زمان تهیه گزارش امکان دارد با قمیت های روز بازار تغییراتی داشته باشد.
گزارش از: سمیرا جعفری
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب