ارثیه به جا مانده در محله تاریخی سردشت فردوس

ارثیه به جا مانده در محله تاریخی سردشت فردوس

به گزارش تور و گردشگری محله سردشت فردوس یکی از محله های به جا مانده از شهر تاریخی تون بعد از زلزله شهریور سال ۱۳۴۷ است که به قول اهالی منطقه ۲۰ سال گرفتار ناملایمات ناشی از ارثیه مالکان است.


به گزارش تور و گردشگری به نقل از ایرنا محله سردشت با قدمت دوره صفویه و قاجار یکی از پنج محله شهر تاریخی تون است که قدمت آن به دوره بعد از اسلام بر می گردد و بعد از زلزله سال ۱۳۴۷ و هم ۲ روز پس از زلزله دشت بیاض، بر سر ساکنان خود خراب شد و شهر را به ویرانه ای تبدیل کرد.
پس از زلزله این شهر خالی از سکنه شد و گویی از آن سال به بعد خاک سرد بی مهری بر روی آن پاشیده شده است.
ابتدای ورود به این محله، سر در زیبا با معماری سنتی دیده می شود که عنوان محله تاریخی سردشت روی آن حک شده است و برای رسیدن به مرکز این محله باید مسیر نامناسب و خاکی و البته بسیار باریک را پیمود.
تپه های کود حیوانی و گاها دپوی این کودها در پشت بام منازل که نه، باید گفت چهار دیواری های باقیمانده از زلزله، بدو ورود هر مسافر و گردشگری خودنمایی می کند.
جلوتر که می روی صدای دام های سبک و سنگین و بوی نامطبوع آنها، مزاحمت حشرات موزی، وضعیت اسفبار نگهداری این دام ها، رعایت نکردن اصول بهداشتی در این منطقه، توریست و مسافر را برای ادامه مسیر با تردید رو به رو می کند!
در مسیر دامدارانی را می بینیم که بامداد زود برای سرکشی از دام های خود با بار علوفه، سوار بر دوچرخه، موتور و حتی حیوان از همین مسیر عبور می کنند.
تعداد ۶۰ دامداری بزرگ و کوچک بین ۱۰ تا ۵۰ راس دام در این منطقه وجود دارد که بدون رعایت اصول بهداشتی، شیر و گوشت خویش را وارد بازار می کنند و خبری از نظارت بر سلامت مردم به چشم نمی خورد.
به رغم تاکیدات و اخطارهای فراوان میراث فرهنگی، متاسفانه دامداران در مقابل خروج دام هایشان از این بافت تاریخی مقاومت می کنند و در اینباره با یکی از این دامداران که تعداد ۱۰ راس گوسفند را در یکی از این چهار دیواری ها نگهداری می کند، به گفت و گو پرداختیم.
ارثیه ای که برای نگهداری دام قابل استفاده است
او که خواست نامش در گزارش ذکر نشود، اظهار داشت: پس از زلزله همین خانه های خشت و گلی که می بینید برایمان به ارث مانده و به علت نبود امکانات لازم و امنیت کافی تنها برای دام قابل استفاده می باشد و کاربرد دیگری ندارد.
این دامدار اضافه کرد: تعدادی دامدار برای کسب درآمد و تأمین مخارج زندگی خود، تعدادی دام متناسب با شرایط اقتصادی خود، خریداری نموده و به این چهار دیواری ها آورده اند که حتی بعضی از آنها برق ندارند و از این طریق امرار معاش می کنند.
وی اظهار داشت: خودمان هم علاقه ای به نگهداری دام در این محله نداریم و اگر مسئولان مکانی مانند مجتمع دامداری اسلامیه در فردوس را متناسب با شرایط اقتصادی ما راه اندازی کنند، حتما دام ها را منتقل می نماییم.
این دامدار اظهار داشت: این که گفته می شود زمین می دهیم درست نیست، زمین نداده اند و اگر هم بدهند زمین تنها که به درد ما نمی خورد و باید زیرساخت های راه اندازی یک دامداری هم فراهم گردد.


یکی دیگر از دامداران که ۲۰ راس دام سنگین را در این محله نگهداری می کند، اظهار داشت: ملکی که دام ها را در آن نگهداری می نماییم ارث پدری مان است و حدود ۲۰ سال قبل با دریافت مجوز تاسیس دامداری با ۱۵۰ میلیون تومان آنرا بازسازی کردم و آن زمان میراث فرهنگی هنوز در این محله ورود نکرده بود.
وی اضافه کرد: هرچند وقت جلسه ای برگزار می گردد و قول هایی می دهند اما بی نتیجه است و کار عملی صورت نمی گیرد.
او درباره انتقال دام هایش به مجتمع دام سنگین واقع در جاده روستای حسین آباد شهرستان فردوس اظهار داشت: این مجتمع نه جاده دسترسی درستی دارد و نه آب آشامیدنی مناسب دام و کسی هم که رفته پشیمان است.
نظر دامدار مستقر در مجتمع دام سنگین فردوس را جویا شدم که وی هم اظهار داشت: نبود زیرساخت های مناسب مهم ترین دلیلی است که دامداران برای انتقال دام به این مجتمع رغبت ندارند.
وی اضافه کرد: جاده دسترسی به این مجتمع مسیر رودخانه فصلی است و بارندگی های شدید باعث می شود دیگر نتوانیم به این مجتمع بیاییم.
این دامدار اظهار داشت: پلی با راه اندازی چند بلوک بتنی راه اندازی کرده اند ولی اگر آب بالا بیاید همان پل هم کارآیی ندارد، سال قبل بنابراین نتوانستم به مجتمع بیایم و شیر دام هایم خراب شد و ضرر زیادی را محتمل شدم.
وی افزود: علاوه بر جاده، آب آشامیدنی هم کیفیت خوبی ندارد و برای دام مناسب نمی باشد، این کیفیت پایین آب آشامیدنی سبب شده گاوهایی که قبلا در محله سردشت بودند و روزی تا ۳۵ کیلوگرم شیر می دادند حالا به کمتر از ۲۰ کیلوگرم شیردهی برسند که ضرر بسیار بزرگی برای دامدار است.
ممنوعیت نگهداری دام در منطقه تاریخی و حوزه خدمات شهری
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان فردوس هم اظهار داشت: این منطقه ۱۴ هکتار از محله تاریخی سردشت را به خود اختصاص داده که به ثبت ملی رسیده است و باید هر اقدامی طبق ضوابط و مقررات صورت گیرد.
روح الله صداقت طالبی اضافه کرد: در این محله آثاری همچون حمام سردشت، خانه کباری، خانه یاحقی و حوض انبارها وجود دارد که برای پیشگیری از تخریب آنها عملیات بهسازی و مرمت بسیاری انجام داده ایم اما نگهداری کودهای حیوانی در این منطقه باعث تخریب مصالح به کار رفته در این خانه ها می شود.
وی اظهار داشت: این محله تاریخی می تواند باعث جذب گردشگران و مسافرانی شود که از این مسیر عبور می کنند.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان فردوس بیان نمود: نوروز سال جاری با برگزاری نمایشگاه صنایع دستی در مدرسه علیا تلاش شد تا حدی بخشی از ظرفیت های تاریخی این محله تاریخی را به گردشگران معرفی نماییم.
وی با این وجود اظهار داشت: سرمایه گذاران با دیدن وضع موجود رغبتی برای سرمایه گذاری در این منطقه ندارند و باید در این خصوص اقدام اساسی صورت گیرد.


صداقت طالبی اضافه کرد: نگهداری دام در این منطقه که در حوزه خدمات شهری است، ممنوع بوده و باید دامداران نسبت به انتقال دام های خود به منطقه دیگر اقدام نمایند.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر حضور دام ها در این محله بعنوان مهم ترین مشکل محله سردشت، تأمین زیرساخت های لازم توسط دستگاههای اجرایی هم از وظایف پیشبینی شده است که تابحال اقدامی انجام نشده است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان فردوس اظهار داشت: با عنایت به این که محله تاریخی سردشت بعنوان محله هدف در طرح توسعه شهری دیده شده است، مسئله مالکیت های خرد هم در این محله باید حل شود.
وی اضافه کرد: در این خصوص باید شهرداری بعنوان سرمایه گذار منطقه نمونه گردشگری شهر تون به این مسئله ورود کرده و با فراخوان به مالکان تعیین تکلیف شود.
صداقت طالبی اظهار داشت: حضور شهرداری بعنوان سرمایه گذار این منطقه از الزامات توسعه شهر تون است و باید شهرداری در اعتبارات سالجاری و سال آینده این مورد را مد نظر قرار دهد.
وی بیان نمود: میراث فرهنگی این آمادگی را دارد برای افرادی که ملکی در این منطقه دارند تسهیلات ۱۰۰ میلیون تومانی با شرایط خوب فراهم آورد تا نسبت به بهسازی ملک خود اقدام نمایند اما نمی توانند بعنوان مکانی برای نگهداری دام استفاده کنند چونکه تخلف به حساب می آید.
حل مشکل آب مجتمع دام سنگین فردوس با تأمین اعتبارات
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان فردوس هم اظهار داشت: اگر اعتبارات مورد نیاز تامین گردد، مسئله جابه جایی آب آشامیدنی مجتمع دام سنگین را حل خواهیم کرد.
موسی سلیمانی عنوان کرد: زمینی برای راه اندازی مجتمع دام سبک در نظر گرفتیم که به علت تعلل در تایید این زمین ۲ سال فرصت را از دست دادیم.
وی اضافه کرد: هم اکنون زمینی در نزدیکی مجتمع دام سنگین در جاده روستای حسین آباد در نظر گرفته شده و درحال پیگیری برای دریافت استعلامات هستیم.
جولان سگ های ولگرد، ایجاد مکانی امن برای معتادان، وضعیت نامناسب و غیربهداشتی نگهداری دام در این منطقه و دپوی کودهای حیوانی در راه دسترسی این محله و پشت بام خانه ها، چهره ای نازیبا از این مکان تاریخی و اثر ملی بوجود آورده است و تعلل مسئولان در فراهم کردن زیرساخت ها برای انتقال دام های دامداران عواقب خوبی برای این محله تاریخی ندارد.
چندی قبل دادستان فردوس هم به این حوزه ورود کرد که نوید اقدام قانونی و قوی در مقابل این ناملایمات بود و باید دید ورود مرجع قانونی به این حوزه چقدر می تواند موثر واقع شود.
حل این مشکل چند ساله نیازمند تفاهم و همکاری مشترک دامداران، میراث فرهنگی، شهرداری و دستگاههای اجرایی مربوطه است و حمایت جدی مسئولان را می طلبد.


منبع:

1401/02/08
14:01:52
5.0 / 5
782
تگهای خبر: تاریخی , توریست , خدمات , خرید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۱ بعلاوه ۲
ttma تور و گردشگری