یادداشت؛
باغ شهر و بافت تاریخی سمنان در معرض خطر جدی
تور و گردشگری: شهر سمنان یکی از کهن ترین باغ شهرهای ایران را دارد اما این روزها بین تخریب آن با تغییر کاربری و همین طور تعریض خیابان ها و عدم نگاه مناسب شهر انسان محور، احساس می شود.
خبرگزاری مهر، گروه استانها - حسین ترحمی*: قدیمی ترین اسناد تقسیم آب سمنان مربوط به عمیدالملک سمنانی برای قرن هشتم هجری قمری می شود. این باغ شهر علاوه بر مسائل تاریخی و میراثی با استخر داخل شهر سمنان یک اکوسیستم شهری بشمار می رود که استخرهای داخل شهر سمنان یک تالاب شهری بشمار می رود که پذیرای پرندگان و چرندگان مختلف است و علاوه بر آن، باغ های سمنان یک کمربند سبز برای شهر سمنان شمرده می شود که منبع اکسیژن ساز شهر هستند. متأسفانه این باغ شهر به خاطر کوتاهی های سیستم اداری و عدم نظارت دستگاه های مسئول در معرض خطر قرار دارد.
قوانین مختلفی برای حفظ و احیای باغ ها و جلوگیری از این تخریب ها و دست اندازی ها وجود دارد متأسفانه طرح جامع شهری که چند سال قبل برای شهر سمنان تصویب و شامل تعریض خیابان تاریخی باهنر و امام حسین (ع) یا زاوغان بود، در حال اجراست. در صورت اجرا، باغ ها و تعدادی خانه قدیمی خراب خواهد شد و مسیرهای قدیمی جوی های آب خراب و درختان زیادی قطع می شوند.
خیابان زاوغان خیابان زیبایی است که قابلیت تبدیل شدن به پیاده رو سبز و گردشگری کشاورزی دارد و به صورتی یک کمربند سبز برای شهر سمنان شمرده می شود در صورت اجرا شدن این طرح در این خیابان تاریخی مطمئناً این خیابان به زودی به محل مسکونی تبدیل می شود و بر اثر مرور زمان زمینهای کشاورزی به مسکونی تبدیل خواهد شد همین طور مسجد جامع تاریخی زاوغان دید خودرا از خیابان از دست می دهد و منظر فرهنگی آن از بین می رود.
چشم اندازی تاریخی و فرهنگی
خیابان باهنر یک خیابان تاریخی برای سمنانی ها است و چون انتهای این خیابان راه آهن قرار دارد، معروف به خیابان ایستگاه است. در این خیابان چند خانه زیبای عصر پهلوی و درختان زیادی وجود دارد که در صورت تخریب خسارت فرهنگی و تاریخی به شهر سمنان می رسد. از طرف دیگر آب انبار توکل در طرح جدید در وسط میدان قرار می گیرد برای اینکه به سبب قوانین وزارت نیرو، نمی توان به منابع آب دست زد که این امر چهره ای نامناسب به منطقه داده و کارکرد میراثی این آب انبار هم از دست می رود.
یکی از مسئولان کشور در جایی گفت متأسفانه ما بافت اجتماعی و فرهنگی محله های قدیمی را نادیده گرفتیم و با نابودی آنها و تبدیل ها به بزرگراه یک خسارت فرهنگی بسیار به کشور وارد کردیم قانون حفظ کاربری در اراضی باغی سال ۷۴ تصویب گردید تبدیل زمین کشاورزی به ویلا خانه مغازه ممنون است. باغ شهر سمنان در ردیف میراث روستایی قرار دارد و اسناد بین المللی و منشور ونیز کنوانسیون در رابطه با محافظت از میراث فرهنگی و طبیعی منشور فلورانس درباره باغ های تاریخی ۱۹۸۱ مشمول آن می شود.
طبق ماده چهار مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری، پهنه حفاظت در حریم شهر» پهنه ای است که در آن تاکید بر حفظ وضعیت طبیعی موجود و جلوگیری از دخل و تصرف در آنست و شامل محدوده های آبخوان و سفره های آب زیرزمینی می شود. آب های رودخانه ها ثروت ملی شمرده می شود و متعلق به عموم است. بستر رودخانه ها، شامل این که آب دائم یا فصلی داشته باشد، متعلق به دولت می باشد. (از ماده یک و دو قانون آب، مصوب ۱۳۴۷) و البته آنچه هیچ گاه به جایی نرسید، فریاد بود.
حفظ کاربری
قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها در سال ۱۳۷۴ تصویب گردید. به سبب این قانون، تبدیل زمین کشاورزی، جزئی یا کلی، به ویلا و خانه و مغازه و مانند آن ممنوع می باشد. این قانون در سال ۸۵ بازبینی شد. برمبنای ضوابط کشاورزی، مالکان اراضی بایر ملزم به کشت می شوند. چنانچه از تاریخ ابلاغ، ظرف مدت یک سال مبادرت به کشت نکنند، وزارت کشاورزی آنرا از جانب مالک، به قیمت عادله خواهد فروخت.
اراضی بایر شامل اراضی ای است که بیش از پنج سال بدون عذر موجه بایر بماند. (از ماده واحده قانون حل مشکل اراضی بایر، مصوب ۶۷) اداره جهاد کشاورزی سمنان تا چه اندازه توانسته است به وظیفه خود در این عرصه عمل نماید؟ گل نرگس سمنان ثبت ملی شده است آیا برای کشت گسترده گل نرگس و کشت گیاهان دارویی اداره جهاد کشاورزی در باغ شهر سمنان و ایجاد اشتغال برای جوانان و راه اندازی باغ های متروک برنامه ای دارد؟
طبق ماده یک قانون حفاظت و به سازی محیط زیست، مصوب ۵۳، حفاظت، بهبود و بهسازی محیط زیست و پیشگیری و ممانعت از هر نوع آلودگی و هر اقدام مخربی که سبب بَرهم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست می شود، همین طور همه امور مربوط به جانوران وحشی و آبزیان آب های داخلی از وظایف سازمان حفاظت محیط زیست است. سازمان محیط زیست سمنان تا چه حد توانسته است در امور محیط زیستی پروژه ها و طرح هایی که اکوسیستم باغ های سمنان را دستخوش لطمه می کنند، مداخله نماید؟
هر شهروندی حق دارد بپرسد که با توجه به این تعداد ماده و مصوبه، چرا باز باغ شهر سمنان که از همه مواهب زیست محیطی برخوردارست (سیل بندی، فرآوری اقتصادی و فرهنگی، گونه های گیاهی و جانوری، خاک حاصلخیز، سفره های زیرزمینی و آبخوان داری و…) در معرض انواع تخریب ها از هر طرف و بخش می باشد و روند دست اندازی به آن سریع تر هم شده است.
ضررهای جبران ناپذیر
بی اطلاعی شهروندان، ضعف مدیریت، تشدد و پراکندگی دستگاه های تصمیم گیر و اجرائی و مهم تر از همه بی برنامگی هر روز باغداران و منافع آنان را دستخوش ضرر و زیان های جبران ناپذیری می کند و بدین منوال حقوق شهروندی در توسعه شهری پایمال می شود.
از معاون عمرانی استاندار و مسئول کمیسیون ماده پنج در خواست می شود که با تشکیل جلسه این کمیسیون در اجرای این طرح تجدید نظر و خیابان امام حسین (ع) یا زاوغان به یک کمربند سبز و پیاده رو سبز و گردشگری کشاورزی تبدیل گردد و از اعضای کمیسیون مجدداً استعلام صورت گیرد تا نظر نهادهای میراثی و محیط زیستی نیز در این پرونده باشد.
از سوی دیگر ما امروز قلعه طبقاتی و بسیار دیدنی پاچنار سمنان را داریم که می تواند یک قطب گردشگری تاریخی و ابنیه باشد و در این شرایط کمبود شدید بودجه و اعتبارات چه بهتر است که هزینه چنین طرح هایی را صرف مرمت این نوع قلعه ها برای توسعه گردشگری و اشتغال نماییم. لوکیشن فیلم روز باشکوه که در سمنان در آستانه تخریب است و می تواند میلیون ها تومان آورده برای این شهر داشته باشد
مطالبات از دستگاه های اجرائی و مسئولان
از میراث فرهنگی استان سمنان در امتداد گردشگری کشاورزی و کنوانسیون های میراثی بوسیله استانداری پیگیر توقف این طرح باشند و خانه های تاریخی خیابان باهنر و زاوغان تخریب نشود و خواهان تجدید نظر در طرح مذکور شوند.
از محیط زیست استان سمنان درخواست می شود بعنوان نهاد متولی در امتداد حفظ محیط زیست خواهان توقف طرح مذکور تجدید نظر در طرح جامع شهری سمنان شود و در نهایت از مسکن و شهرسازی استان بعنوان دبیر درخواست داریم پیگیر حقوق مردم در امتداد توسعه شهری باشند.(تصویر شماره دو)
در خاتمه باید گفت روز گذشته متأسفانه قسمتی از خانه فیلم روز باشکوه در اثر باران لطمه دید که لوکیشن فیلم گردی یا گردشگری فیلم می تواند توریست را جذب نماید و برای شهر سمنان با آن دالان های زیبا در فیلم درآمد بوجود آورد چرا نباید این هزینه های تعریض صرف درآمدزایی شهری شود یا آب انبار دوقلوی بادگیر دار محله کوشمغان مدفون در خاک شده آیا نمی گردد از خاک بیرون آورده شود.
*فعال حوزه میراث فرهنگی و کنشگر اجتماعی و محیط زیستی
منبع: تور و گردشگری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب