تغییر روش های درمان اعتیاد در کشور
به گزارش تور و گردشگری، مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اعلان اینکه به زودی وزارت بهداشت آمار عملکرد حوزه درمان اعتیاد را ارائه و با بررسی فاکتورهای کمی، میزان تغییرات هدف گذاری شده برای تنوع بخشی به رژیم درمان اعتیاد در کشور مشخص خواهد شد، می گوید: حسب مصوبه ستاد مبارزه با مواد مخدر، اسناد اجرائی درمان اعتیاد طی سال 1401 بازبینی شده اند و به تدریج بعد از طی مراحل اداری لازم ابلاغ می شوند.
مجید قربانی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به این که برای گذار دوره محرومیت از مواد با حداقل عوارض و علایم ناخوشایند، در درمان تخصصی اعتیاد از متدهای مختلفی استفاده می شود، به روش رویکرد پرهیزمدار یا اصطلاحا سم زدایی، درمان نگهدارنده و روش درمان پرهیزمدار اشاره نمود و اظهار داشت: اصل درمان اعتیاد، درمان روانی-اجتماعی است که با هدف بهبود رفتارهای فرد و بازتوانی مشکلات جسمی، روانی و خصوصاً اجتماعی او از لطمه های ناشی از مصرف مواد و تبعات اعتیاد صورت می گیرد.
او همین طور معتقد می باشد که از نظر علمی سقفی برای مدت زمان تجویز داروی نگهدارنده وجود ندارد اما کسی که واجد شرایط لازم برای این درمان باشد بهتر است حداقل به مدت یک سال درمان را ادامه دهد در غیر این صورت قطع زود هنگام دارو پیش از بازسازی سیستم عصبی و بهبود وضعیت روانی-اجتماعی فرد می تواند سبب عود مصرف مواد شود.
سه داروی رایج درمان اعتیاد در کشور مهم ترین شاخص برای انتخاب داروی درمان اعتیاد
وی در این میان با اعلان اینکه سه داروی اصلی برای درمان نگهدارنده اختلال مصرف مواد افیونی یا همان اعتیاد شدید به مخدرها وجود دارد، «متادون»، «بوپرنورفین» و «اپیوم تینکچر» یا «شربت تریاک» را به عنوان سه داروی مذکور مطرح می کند که البته تجویز شربت تریاک بیشتر در کشور ما رایج است چون الگوی مصرف مواد در ایران بیشتر معطوف به تریاک است.
مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به این که برای تعیین روش و رژیم درمانی معیارهایی وجود دارد که در منابع علمی و پروتکل ها و راهنماهای درمانی معین شده اند و پزشک درمانگر بعد از ارزیابی هر یک از بیماران بر طبق این معیارها تصمیم می گیرد فرد از چه رویکرد درمانی (پرهیز مدار یا نگهدارنده) کدام دارو و کدام رژیم درمانی و برای چه مدت بیشتر منفعت ببرد؛ مهم ترین شاخص برای انتخاب داروی درمان اعتیاد را موفقیت آمیز بودن درمان با آن دارو برای کنترل بهینه اعتیاد و عواقب آن که عوارض دارویی احتمالی در مقایسه با آن عواقب بسیار ناچیز است عنوان و تاکید می کند: منافع درمان دارویی اعتیاد و لطمه های مصرف مواد و عواقب اعتیاد آنقدر زیاد است که عوارض محتمل دارویی در مقابل آن بسیار ناچیز است، کما این که برای درمان بسیاری دیگر از بیماریهای مهم، عوارض داروهای آن بیماری را تحمل کرده و می پذیریم.
مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره ی چرایی استفاده از متادون برای ترک اعتیاد توسط بیشتر معتادان اینطور توضیح می دهد: اگر بخواهیم بر موضوع متادون متمرکز شویم باید دقت کنیم این دارو عموما (و نه الزاما همیشه) برای درمان نگهدارنده کسانی مناسب تر است که اعتیاد آنها در مراحل پیشرفته تر، هم از نظر شدت وابستگی و هم از جنبه عوارض جسمی، روانی و اجتماعی ناشی از اعتیاد یا همراه با آن قرار دارند.
چرا اغلب درمانگران و معتادان برای ترک اعتیاد، «متادون» تجویز و استفاده می کنند؟
قربانی تصریح می کند: بیماران ما، حتی آن هایی که مواد سبک تری مانند تریاک (در مقایسه با هروئین و شیره) مصرف می کنند عموما در مراحل پیشرفته اعتیاد برای درمان مراجعه می کنند بدین سبب بطور معمول برای آنها «متادون»، داروی انتخابی است، حال آنکه اگر فرد در مراحل اول اعتیاد برای درمان مراجعه کند یعنی زمانی که اعتیاد و لطمه های آن شدت نیافته است، داروهای دیگر می توانند برای افرادی که معیارهای لازم دیگر را هم دارند، ارجحیت داشته باشند.
وی ادامه می دهد: متادون همین طور نسبت به دو داروی دیگر هم برای درمانگران و هم برای بیماران شناخته شده تر است و سابقه بسیار طولانی تری برای درمان اعتیاد با آن در کشور وجود دارد، بدین سبب عجیب نیست که رغبت بیشتری برای تجویز آن وجود داشته باشد. ضمن این که باتوجه به نحوه تعرفه گذاری فعلی، باتوجه به قیمت بسیار بالاتر داروهای بوپرنورفین و تنتور اپیوم نسبت به متادون، خیلی از بیماران ترجیح می دهند از متادون بهره گیرند.
مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر با تأکید بر این که مهم ترین شاخص برای تصمیم گیری درباب نحوه و رژیم درمان اعتیاد، موفقیت آمیز بودن آن روش در قطع مصرف مواد غیرقانونی بصورت پایدار می باشد و بعد از آن فاکتورهای دیگر لحاظ می شود، می گوید: بدین سان اگر به هر علت – همچون اصرار بیمار- درمان با متادون سهل الوصول ترین رژیم درمانی باشد و درمان با سایر رژیم های درمانی با مانع جدی روبرو باشد، درمانگر موظف است ضمن ارائه توضیحات لازم در مورد محاسن و معایب انواع رژیم های درمانی، خدمت درمان با متادون را به بیمار عرضه نماید چون تحت هر شرایطی درمان با متادون در کلینیک های تخصصی از مصرف مواد غیرقانونی مناسب تر و نسبت به مصرف خودسرانه متادون تهیه شده از بازار غیرقانونی کم عارضه تر خواهد بود. با این همه، کیفیت درمان که انتخاب رژیم درمانی در آن نقش اساسی دارد نیز بسیار اهمیت دارد به خصوص اگر انتخاب داروی نامناسب توسط درمانگر یا بیمار سبب عوارضی شود که به قطع درمان و خروج بیمار از برنامه درمانی یا حتی ترس از ورود به درمان منجر شود. در اینجا نیز هدف اصلی باید قطع طولانی مدت مصرف مواد درنظر گرفته شود.
البته قربانی این را هم می گوید که خیلی از عوارض دارویی با اطمینان بخشی، ارائه مشاوره های به هنگام پزشکی و روانشناختی، تغییر دوز و استفاده از داروهای کمکی قابل برطرف نمودن است.
مصوبات جدید برای درمان اعتیاد با داروهای گرانقیمت و افزایش پوشش بیمه ای این داروها
وی ادامه می دهد: بطور مثال ممکنست برخی افراد، از برخی عوارض جنسی یا روانی متادون شکایت داشته باشند حال آنکه این عوارض در زمان اعتیاد آنها به مواد نیز با شدت بیشتر و در کنار مصائبی سهمگین تر وجود داشته و اتفاقا درمان موفق با متادون باعث شده با بهبود وضعیت، فرد نیازهای جدیدی را شناسایی کند و انتظار دارد دارو بتواند همه آنها را رفع کند. همین طور افرادی هستند که از بیم وابستگی قوی به متادون وارد برنامه درمانی نمی شوند. در تمامی این موارد راهکارهایی وجود دارد که تغییر رژیم درمانی یکی از آنهاست. به دلایلی که ذکر شد هم بیماران و هم درمانگران تمایل بیشتری به رژیم درمان نگهدارنده با متادون دارند پس تصمیم گرفته شد برای بهینه کردن کیفیت درمان اعتیاد بر طبق شاخص هایی نظیر افزایش ورود و ماندگاری در درمان مزایای استفاده از داروهایی مانند بوپرنورفین ترویج شود و اگر موانعی دراین زمینه وجود دارد (مانند کیفیت پایین دارو، قیمت بالای دارو، سهمیه بندی مراکز درمان اعتیاد) برطرف شوند. به این منظور مصوباتی در کمیته درمان ستاد اتخاذ شده که در اصلاحیه دستورالعمل های درمان اعتیاد منعکس خواهد شد؛ ازجمله تمهیدات برای ارائه مشوق جهت درمان با داروهای گرانقیمت تر و افزایش پوشش بیمه این داروها نیز درنظر گرفته شده است.
تغییر و تنوع بخشی به درمان اعتیاد در کشور
مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر در این جهت اعلام می کند که به زودی وزارت بهداشت آمار عملکرد حوزه درمان اعتیاد را ارائه خواهدنمود و با بررسی فاکتورهای کمی، میزان تغییرات هدف گذاری شده برای تنوع بخشی به رژیم درمان اعتیاد در کشور مشخص خواهد شد.
قربانی با تأکید بر این که یک روش درمانی طلایی در اعتیاد نداریم، بلکه با مجموعه ای متنوع از رویکردها، مدالیته ها و رژیم های درمانی روبه رو هستیم که برای هر بیمار حسب شرایط یکی از این شیوه ها مناسب یا مناسب تر است، خاطرنشان می کند: هدف ما پوشش حداکثری انواع روش های درمان اعتیاد برای همه نیازمندان است، به نحوی که درمان باکیفیت، در دسترس و متناسب با شرایط بیمار که امکان پرداخت هزینه هایش را داشته باشد، تامین گردد.
ستاد مبارزه با مواد مخدر وارد بحث درمان و بازار داروهای ترک اعتیاد نمی شود بازنگری اسناد درمان اعتیاد طی سال ۱۴۰۱
وی بیان می کند: ستاد مبارزه با مواد مخدر بر طبق جایگاه خود وارد بحث مصادیق رژیم های درمانی و داروهای بازار درمانی کشور نمی گردد، اما تلاش می کند سبدی متنوع از انواع روش های درمانی را تامین کند. ما براین باوریم که هیچ شیوه درمانی موثر بر طبق شواهد علمی در دنیا وجود ندارد که متخصصین ما به آن تسلط نداشته باشند و یا نتوانند آنرا به بیماران در کشور عرضه کنند. عملی کردن این ظرفیت مستلزم آنست که سیاست گذاری، برنامه ریزی و ارائه خدمات درمان اعتیاد در بستری کارشناسی و مبتنی بر اصول علمی و تخصصی صورت گیرد و آگاهی لازم و کامل نسبت به ملاحظات درمان اعتیاد به جامعه داده شود. امری که رسانه ها نقشی کلیدی در آن دارند.
مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر می افزاید: همیشه در تلاشیم خدمات درمان اعتیاد در کشور با بهره بردن از موثرترین شیوه های درمانی ارائه شوند، بنا بر این در بازه های زمانی مناسب دستورالعمل ها و راهنماهای درمانی بر طبق تازه ترین یافته های علمی دنیا و تجربیات کشور توسط متخصصین مورد ارزیابی قرار گرفته و بروزرسانی می شوند. براین اساس و حسب مصوبه ستاد مبارزه با مواد مخدر اسناد اجرائی درمان اعتیاد طی سال ۱۴۰۱ بازبینی شده اند و به تدریج بعد از طی مراحل اداری لازم ابلاغ می شوند.
منبع: تور و گردشگری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب