گردشگری منهای دلار
تور و گردشگری: شیوع ویروس مرگبار كرونا لطمه های جدی به حوزه گردشگری مازندران وارد كرد، اما گذشته از كاهش محسوس مسافرانی كه به هر حال دست و پا شكسته به مازندران سفر می كنند، این ویروس بیشترین تاثیر را بر روی توریستهای خارجی داشته است.
به گزارش تور و گردشگری به نقل از ایرنا، استان مازندران سالانه میزبان حدود ۳۰ میلیون نفر توریست و مسافر است که درآمد حاصل از آن ۳۳ درصد اقتصاد استان را می گرداند. طبق بررسی آماری ایرنا، از مجموع گردشگران استان در سالهای گذشته ۹۹.۷ درصد داخلی و بقیه توریستهای خارجی بودند ولی امسال گردشگری استان کاملاً داخلی شده است.
به طور دقیق سال قبل ۱۰۸ هزار توریست خارجی با میانگین چهار شب اقامت از مازندران دیدن کردند. بااینکه این رقم در مقابل ۳۰ میلیون مسافری که در تعطیلات اختتام هفته و یا تابستان و عید به مازندران سفر کردند، چشم گیر به نظر نمی رسد. اما میزان درآمد استان از محل توریستهای خارجی قابل توجه بوده است.
طبق برآورد اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران، درآمد استان از محل ورود توریستهای خارجی فقط در سال قبل حدود ۱۶۲ میلیون دلار بود. اگر دلار را به قیمت سال قبل حدود ۱۴ هزار تومان در نظر بگیریم، این عدد ۲ هزار و ۲۶۸ میلیارد تومان می رسد، یعنی حدود ۳ برابر کل بودجه مصوب مازندران در سال ۹۸.
باید به این نکته نیز توجه داشت که امسال به طور متوسط قیمت دلار رشد ۷۰ درصدی داشت که همان تعداد توریست می توانست درآمد حدود سه هزار و ۸۸۰ میلیارد تومانی برای مازندران داشته باشد، اما گردشگری مازندران از بهمن سال قبل با شیوع ویروس کرونا با چالش جدی رو به رو شد. اولین و مهم ترین اثر کرونا در بخش گردشگری، عدم ورود مسافران و توریستهای خارجی به کشور و مازندران بود. به عبارتی، در صورتیکه مازندران سال قبل را با درآمد چند هزار میلیارد تومانی از محل توریست خارجی پشت سر گذاشت، در بیش از هشت ماه سال ۹۹ این بخش از درآمد خودرا به کلی از دست داده است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران در باره قطع ورود توریستهای خارجی به خاطر کرونا به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: مسافران خارجی برای گردشگری مازندران بسیار پر اهمیت و مهم هستند. برخی از مجموعه های گردشگری استان به خصوص در مناطق غربی فقط به خاطر توریستهای خارجی سرپا بودند و الان نیز خسارات جدی متحمل شدند.
مهران حسنی با اشاره به اینکه درآمد گردشگری مازندران از محل مسافران خارجی چند هزار میلیارد تومان بوده است، اضافه کرد: این عدد به آسانی قابل قیاس با چند میلیون مسافر داخلی است. پس در اهمیت میهمانان خارجی برای مجموعه های گردشگری استان، جای شکی نیست برای اینکه آورده توریستهای خارجی به آسانی می تواند زنجیره بزرگی از فعالان این حوزه را تغذیه کند.
وی در مورد راندمان جامعه محلی از توریستهای خارجی اظهار داشت: مسلماً توریستهای خارجی فقط در هتل ها اقامت نمی کنند و برای دیدن جاذبه ها، خوردن غذا، گشت و گذار در طبیعت به این استان سفر می کنند پس می توان دید جامعه محلی نیز از میهمانان خارجی ارتزاق می کردند، اما به سبب پر تعداد بودن مسافران داخلی شاید خارجی ها به چشم نمی آمدند.
معاون گردشگری میراث فرهنگی مازندران اظهار داشت: البته باید به این نکته توجه داشت که در همه نقاط استان توریست خارجی نداریم و متاسفانه در مناطق انگشت شماری این مسافران اقامت می کنند. برای مثال شهرهای مرکزی و شرقی استان همیشه پایین ترین میزان توریستهای خارجی را دارند و باید اعتراف کرد که مازندران استانی با پویایی گردشگری خارجی محسوب نمی گردد.
حسنی در مورد لطمه ویروس کرونا بر بخش خارجی گردشگری مازندران اظهار داشت: این مساله برای برخی از تاسیسات گردشگری مازندران که همیشه بر جذب و میزبانی از توریستهای خارجی تمرکز داشتند، یک فاجعه شمرده می شود.
وی افزود: با وجود اینکه ساختار و مجرایی برای محاسبه میزان خسارت غیبت خارجی ها بر گردشگری مازندران وجود ندارد، اما اگر سال قبل را ملاک قرار بدهیم و باتوجه به افزایش قیمت ارز پیش بینی خسارت چند هزار میلیارد تومانی دور از انتظار نیست.
معاون گردشگری مازندران به نوع گردشگری خارجی مازندران اشاره نمود و اظهار داشت: متاسفانه برخی به سبب اینکه بیشترین توریستهای خارجی استان را کشورهای همسایه می سازند همیشه انتقاد دارند، اما باید به این نکته اشاره نمود که برای مثال گردشگران عربی بیش از گردشگران اروپایی و آسیایی در استان هزینه می کنند. بر خلاف گردشگران اروپایی که همیشه نگاه اقتصادی سخت و همین طور گردشگری کم هزینه دارند، مسافران عربی دست و دل بازتر هستند و بیشترین هزینه را در مسافرت می کنند.
حسنی خسارت کاهش درآمد بخش خارجی گردشگری مازندران را قابل توجه و فاحش توصیف کرد و اضافه کرد: آن طور که از تداوم شیوع ویروس کرونا بنظر می رسد بخش خارجی گردشگری مازندران باید تغییر رویه در محل درآمدی خود بوجود آورد که البته حالا باتوجه به محدودیت های متوالی هیچ برنامه ریزی روشنی ندارد.
ضرورت انعطاف پذیری
با توجه به اعداد وارقامی که در بالا ذکر شد باید به این پرسش پاسخ داده شود که درآمد عمومی حاصل از گردشگری چیست؟. برای مثال اگر مالیات بر درآمد سال ۹۸ سفر میهمانان خارجی مازندران را در نظر بگیریم مبلغی حدود ۲۰۵ میلیارد تومان خواهدبود. لطمه صفر شدن این درآمدهای بزرگ نه فقط مجموعه های گردشگری بلکه می تواند در اقتصاد یک استان خلل بوجود آورد. اما گزارش ها نشان میدهد که با وجود خسارت های عظیم ویروس کرونا تا حالا هیچ واحد گردشگری مازندران اعلام ورشکستگی نکرده است.
معاون گردشگری مازندران راز هضم شدن خسارت کرونائی در گردشگری خارجی استان را انعطاف پذیری آن دانست و اضافه کرد: برخلاف برخی استانها همچون خراسان رضوی، گردشگری مازندران بسیار انعطاف پذیر است و به یک جامعه هدف خاص محدود نیست. به عبارتی سفره متنوع مسافرپذیری استان همیشه توانسته راه نجاتی برای خسارت گسترده ناشی از ویروس کرونا و حتی بلاهای طبیعی باشد.
وی به سیل نوروزی سال ۹۸ اشاره نمود و اظهار داشت: تا توجه به اینکه آن سیلاب در بهترین زمان درآمدی گردشگری مازندران رخ داد، اما گردشگری استان توانست در کوتاه مدت خسارت ها یا کاهش درآمد را جبران کند.
معاون گردشگری مازندران گفت: شاید یکی از ضعف های گردشگری خارجی استان تعریف نکردن بازار هدف باشد، اما در مورد کرونا این مساله به نفع استان به اتمام رسید. اینکه مازندران بعنوان یک مقصد اصلی گردشگری در اولویت بازار تفریحی مردم هیچ کشوری نیست، در مساله کرونا توانست جلوی خسارات جدی را بگیرد.
چرا مازندران مقصد مسافران خارجی نیست؟
اگر از مسائل درآمدی و همین طور کرونا گذر نماییم، نکته ای قابل توجه و تامل در سخنان معاون گردشگری مازندران وجود داشت؛ اینکه اساساً مازندران بعنوان گزینه مهم در میز توریستهای خارجی قرار ندارد و در صنعت گردشگری نمی توان همانند استانبول ترکیه، باکوی آذربایجان، تفلیس گرجستان و دبی امارات متحده عربی، مازندران را استانی با شاخص گردشگری خارجی سنجید.
با وجود اینکه مازندران چه از لحاظ تاریخی و چه از لحاظ طبیعی نسبت به تمامی استانها و شهرهایی که در بالا ذکر شد غنی تر است، اما میزان توریستهای خارجی استان در طول سال به یک چنددهم آنها نیز نمی رسد. برای مثال استانبول ترکیه سالانه میزبان حدود ۲۰ میلیون توریست خارجی است که ۱۸۵ برابر تعداد مسافران خارجی مازندران است. به راستی مازندران چرا در سبد توریستهای خارجی قرار ندارد؟
دانا یوسفی کارشناس ارشد گردشگری و جهانگردی دراین مورد به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در ابتدا باید بگویم که اصلاً پذیرش توریستهای خارجی در برنامه مدیران ما وجود ندارد چه برسد به خود توریستهای خارجی. ابتدا باید نگاه مدیران و جامعه مقصد به گردشگری خارجی متمرکز و یا به اصطلاح معطوف به توریست خارجی باشد تا اینکه فضا برای چنین رویدادی محیا شود.
وی افزود: فضای فکری مدیران ارشد کشور، استان و همین طور مجموعه گردشگری بر گردشگری خارجی متمرکز نیست و برنامه هایی که تدوین می شود نیز گواه همین مساله است. در سالهای اخیر بارها مسئولان گفتند که برای جذب گردشگری خارجی راه را برای شرکت های خصوصی هموار ساخته اند که این مساله فقط رفع تکلیف است برای اینکه شرکت های خصوصی و یا حتی دولتی زمانی می توانند در یک حوزه اقتصادی موفق عمل کنند که بسترهای لازم فراهم باشد.
این کارشناس جهانگردی این بسترهای را زیرساخت های فنی و فرهنگی عنوان نمود و گفت: هیچ وقت نه بسترهای فنی و شکلی مازندران و نه فرهنگی استان برای میزبانی از توریستهای خارجی مهیا نشد. توریست خارجی که مازندران سفر می کنند برخلاف مسافران تهران نشین، به دنبال جاذبه های اصیل فرهنگی و طبیعی استان است در صورتیکه یک نگاه کلی به سازه های شهری، روستایی، مراکز پذیرایی و رستورانی، زیرساخت های حمل و نقل و بخش های دیگر نشان میدهد که هیچکدام برای گردشگری خارجی ساخته نشدند بلکه فقط برای خدمات دهی به مردم استان و پایتخت نشینان ارتقا یافتند.
یوسفی اضافه کرد: مازندران در مدرن سازی نیز به انحراف رفته است برای اینکه معماری مدرن باید در هماهنگی و سازگاری با یک جغرافیای فرهنگی و طبیعی قرار گیرد در صورتیکه شکل شهرها و روستاهای مازندران یک بازدید کننده را به فکر خیابان های بالاشهر پایتخت می اندازد.
وی اظهار داشت: بعضی از مدیران به بهانه آزادی های ناموجه در بعضی مقاصد گردشگری اشاره می کنند تا مجرایی برای رفع مسئولیت خود پیدا کنند، در صورتیکه برای مثال در بعضی نقاط اروپا سالانه میلیون ها نفر برای دیدن جاذبه های گردشگری وارد آن کشورها می شود. در مجموع حداکثر ۲۰ درصد توریستهای خارجی برای تفریحات ممنوعه سفر می کنند که در کشور ما ممنوعست نه همه مسافران.
این کارشناس جهانگردی اضافه کرد: ما حتی برای کشورهای شیعه منطقه که نگاه فرهنگی نزدیکی به فرهنگ ایرانی - اسلامی دارند نیز برنامه ای نداشتیم. البته در این میان نباید تبلیغات ایران هراسی کشورهای دیگر در مورد ایران را نادیده گرفت که باید تاکید کنم این مساله نباید سرپوشی بر ناکارآمدی برنامه ریزی مسئولان حوزه گردشگری و اقتصادی باشد.
یوسفی اشاره کرد: مازندران برای توریستهای خارجی سفره ای پهن نکرده است و هنوز گردشگری در مازندران و کشور بعنوان اقتصادی پویا، پول ساز و تحریم ناپذیر دیده نشده و تا زمانی که نگاه دست چندمی به گردشگری در مدیریت اقتصادی کشور باشد نباید انتظار داشت در بالای فهرست برنامه سفر خارجی ها باشیم.
منبع: ttma.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب